kpt/mjr Stefan Gądzio

41pp

Ponieważ, od pewnego czasu, "wałkujemy" ten temat na GG z totalem, postanowiłem, go "upublicznić".
Czyli następny major.
total przedstawi , "nagrabione" szczegóły, mam nadzieje!
Tym bardziej że, total jest, "zalążkiem" powstania , wątku.
Pozdrawiam.
GW

totalku do "dzieła" , zacznij od 1932 RO, zobaczymy co wyjdzie!
Pozdrawiam
GW

8total4

W.g rocznika oficerskiego z 1932 (wydanego w 1934r).
Oficer w stopniu Porucznika - Stefan Gądzio.
Przydział - 27 pułk piechoty (garnizon Częstochowa).

niestety do Nowego Roku, nie jestem w stanie sprawdzić stopnia oraz przydziału w latach do 1939 włącznie.

41pp

Podobno??? został rozstrzelany na Rynku Wieluńskim 43/44 roku przez niemców, ze wskazaniem na 44, ale to teoria, moja.
Wiem że, był oficerem w sztabie Okręgu AK "Jodła"???.
Jego żona Maria, z 3-letnim synkiem"zamieszkała", w KZ, RV, to takie kolonie, urządzane przez "marsjan" czyt. niemców.

Taka dygresja, dla Tow. Kurczaka, dla mnie 50-60-70 lat nie robi, różnicy, ja nie prokuratura, dla której coś ulega przedawnieniu!!
Aby nie wyjść na "ziejącego" nienawiścią osobnika, do "rasy Panów", powiem tak, spotkałem trzech pacjentów, w byłym NRF/RFN, pod koniec lat siedemdziesiątych.
Pierwszy, z dwudziestu palców, miał tylko dwa w prawej górnej kończynie, akurat wystarczało do trzymanie puszki z piwem, /Stalingrad/.
Drugi, był na niszczycielach, jemu ferfluchte engladery, przestrzeliły "szinken",
a na moje pytanie, dlaczego wystawił dupę na przeciwnika, a nie pierś za Addiego, nie umiał znaleźć sensownej odpowiedzi.
Spodobali mi się ci żołnierze!!,
O trzecim to napiszę później, bo to wysoce, popieprzona historia, polsko - niemiecka, ściślej- mazurska.
GW

Yeti na Odkrywcy napisał;
Stefan GĄDZIO (1900-1945)
„Kos”, „Bogumił”, „Marek” , uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, podoficer, a następnie oficer służby stałej WP, uczestnik Kampanii Wrześniowej 1939, Komendant: Obwodu Częstochowa SZP/ZWZ, Komendant Obwodu Jędrzejów ZWZ/AK, Inspektor In-spektoratu Starachowice AK, szef Oddziału VI Komendy Okręgu Radomsko-Kieleckiego. Kontynuuje działalność niepodległościową w „NIE”- DSZ. Zamordowany w pierwszych dniach sierpnia 1945 w Kielcach przez funkcjonariuszy UB.
Urodził się 25.10.1900 r. w Eufeminowie gmina Gałków w pobliżu Łodzi, syn Walentego i Marianny z Sądkowskich. Do Wojska Polskiego powołany 3.03.1920 r. i przydzielony do 28. Pułku Strzelców Kaniowskich. Uczestniczy w walkach nad rzeką Autą, pod Lidą, Grodnem, Ostrowią Mazowiecką oraz w rejonie Jabłonny w Bitwie Warszawskiej. Mianowany kapralem 1.12.21, plutonowym 1.03.22 pełni funkcję dowódcy plutonu. Podoficerem zawodowym zostaje 24.05. 23 r. Po ukończeniu dwuletniej Oficerskiej Szkoły dla Podoficerów w Bydgoszczy awan-sowany na podporucznika 27.08.28 r.
W latach 1928-1934 służy 27. pułku piechoty w Częstochowie. W 1931 r. awansowany do stopnia porucznika dowodzi 2. kompanią ckm. W 1934 r. został skierowany do Korpusu Ochro-ny Pogranicza, pułk „Głębokie” na Wileńszczyźnie. W 1935 r. kończy kurs w Centrum Wyszko-lenie Piechoty (CWP) w Rembertowie. Awansowany w korpusie oficerów piechoty 18.03.36 r, ze starszeństwem z dniem 1.01.36 r., na stopień kapitana. Wykładowca wyszkolenia strzelec-kiego i broni w CWP do września 1939 r. W Kampanii Wrześniowej walczy w 39. Dywizji Pie-choty rez., w ramach Armii „Lublin”. 21.09 ranny w bitwie pod Cześnikami k. Zamościa. Unika niewoli i po wyleczeniu przybywa do Częstochowy. Tu rozpoczyna pracę konspiracyjną w SZP, od 1940 r. pełni funkcję Komendanta Obwodu Częstochowa ZWZ. W sierpniu 1941 r. miano-wany zostaje Komendantem Obwodu Jędrzejów ZWZ używając pseudonimu Kos. „Kos” wraz ze swym zastępca „Halnym” (ppor./kpt Józef Kurek przeniesiony wraz z „Kosem” do Jędrzejo-wa) umacnia siatkę terenową, uaktywnia szkolenia wojskowe organizując kursy dla przedpobo-rowych, dla podoficerów oraz konspiracyjne szkoły podchorążych. Wzmacnia działalność wy-wiadowczą i kontrwywiadowczą. Organizuje patrole sabotażowo-dywersyjne do czynnej walki z administracją okupanta, konfidentami i kolaborantami, patrol pod dowództwem ppor./por. Hiero-nima Piaseckiego „Zoli” dokonuje 30.05.43 r. w Jędrzejowie udanego zamachu na gestapow-ców Kappa i Tierlinga (pozostałymi dowódcami patroli sabotażowo-dywersyjnych byli kpr. pchor. Władysław Tykwyński „Krata” i kpr. pchor./ppor. cz.w. Zbigniew Grabowski „Czarny”). Wiele czasu poświęca sprawom informacji i propagandy (wydawane jest pismo Obwodu „W Marszu”) oraz łączności (szef referatu łączności Obwodu por./kpt. Wincenty Wójcicki „Łysek”). Na terenie Obwodu w czasie gdy dowodzi nim „Kos” odebrane zostają dwa zrzuty lotnicze (operacja FILE - 20/21.02.43,operacjaOHIO1-18/19.12.43r.).
2
Zabezpiecza planowany wybuch powstania organizując Wojskowa Służbę Ochrony Powstania. Duża uwagę poświęca przygotowaniu zaplecza bytowego do działalności operacyjnej Obwodu. Z członkami przedwojennego Związku Ziemian uzgadnia wysokość i rodzaj materialnej pomocy dla AK. Współpraca ta zapewnia wyżywienie oddziałom dywersyjnym oraz pomoc materialną rodzinom aresztowanych.
Decyzją Komendy Okręgu Radomskiego-Kielecko AK (9.12.43 r.) mianowany na stopień majora ze starszeństwem z dniem 11.11.43 r.
Funkcję komendanta Obwodu Jędrzejów pełni do grudnia 1943 po czym na wskutek uzgodnień scaleniowych, na rozkaz komendanta Okręgu płk. dypl. Stanisława Dworzaka „Daniela”, przy-kazuje ją por./ kpt. Kacprowi Niemcowi „Mirowi” z BCH. Przekazywanie Obwodu trwa do maja 1944 r. W tym okresie (2.02.44 r.) dowodzi brawurową akcją odbicia pięciu żołnierzy AK z Ge-stapo w Jędrzejowie (ściągnięta z Wodzisławia grupa dywersyjna sierż./ppor. cz.w. Józefa Maja „Balleta” wykonuje zadanie bez strat własnych). Jego odejście z Jędrzejowa, gdzie tyle dokonał, nie przyszło mu łatwo i było wielką stratą dla Obwodu.
W sierpniu 1944 r. obejmuje funkcję Inspektora Inspektoratu Starachowice AK, a następnie w październiku 1944, szefa Oddziału VI (Biuro Informacji i Propagandy) Komendy Okręgu Ra-domsko-Kieleckiego AK. W meldunku z 4.01.45 r. do szefa sztabu Okręgu R-K wspomina m. in. o powielanych w Kielcach komunikatach codziennych „Prawda Polska” i tygodniku o tej samej nazwie o nakładzie 900-1100 egz. ( 6-8 str.).
Równolegle działa w organizacji Niepodległość („,NIE”) istniejącej na terenie Okręgu R-K, praw-dopodobnie od czerwca 1944 pod dowództwem płk. Jana Zientarskiego „Eina”, a następnie w R-K Delegaturze Sił Zbrojnych na Kraj (DSZ) powołanej przez p.o. Naczelnego Wodza gen. Władysława Andersa 7.06.45 r. W okresie od lutego do marca 1945 r. brał udział w konspiracyj-nych spotkaniach w Częstochowie organizowanych przez kpt./mjr Michała Mandziarę „Siwego” (szefa sztabu 2. DP Leg. AK).
Z początkiem kwietnia 1945 Stefan Gądzio wydaje polecenie ppor./kpt. Antoniemu Hedzie „Szaremu” udania się do Częstochowy na spotkanie z „Siwym” w celu omówienia spraw demo-bilizacji żołnierzy znajdujących się w oddziałach leśnych. Wcześniej Gądzio kategorycznie za-brania „Szaremu” pertraktacji w sprawie ujawniania się Akowców przed komisjami likwidacyj-nymi. Gądzio przekazuje też „Szaremu” decyzję „NIE”-DSZ o konieczności zlikwidowania zdrajcy Bolesława Czerwińskiego „Wira”, który przyczynił się do aresztowania 27.03.45 ppłk. Antoniego Żółkiewskiego „Lina” (dowódca 2. DP Leg. AK) i 17.04.45 Michała Mandziary „Si-wego”. S. Gądzio poleca „Szaremu” przygotowanie rozbicia więzienia w Kielcach celem uwol-nienia aresztowanych. Udana akcja następuje 4/5.08.45 r.
W ramach działalności „NIE”-DSZ S. Gądzio wraz z H. Piaseckim „Zolą” wydaje w Kielcach pra-sę niepodległościową. Po wyjściu 4.08.45 r. z zakonspirowanej drukarni zostaje aresztowany
3
przez UB (wg. Antoniego Hedy po wskazaniu go przez zdrajcę Zygmunta Szewczyka „Bartka”). Po brutalnym śledztwie 5 lub 6 sierpnia, major Stefan Gądzio zostaje zamordowany. Nie jest znane miejsce jego pochówku.
W niszczeniu podziemia niepodległościowego na terenie Kielc i Częstochowy w roku 1945 brali udział m. in. funkcjonariusze WUBP Kielce o nazwiskach: J.Mucha, J.Pachołek, Cz.Dębniak, Z.Krześniak, F.Kiec, B.Chmielnicki, H.Machula, J.Mazur, I.Kot, B.Tomanek, F.Mikita, S.Zubrzycki, A.Żarczyński.
S. Gądzio odznaczony został: Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921, Medalem 10-lecia Odzyskania Niepodległości, Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę (1938), Srebr-nym Krzyżem Zasługi (1938) oraz Krzyżem Walecznych – nr 35358 / Londyn.
(W. Żarski-Zajdler w pracy A453/68 IHPAN W-wa, podaje że mjr S.Gądzio został odznaczony w 1944 r. Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari).
Miał żonę Marię więźniarkę hitlerowskiego obozu koncentracyjnego w Ravensbrϋck, któ-ra po 1956 roku bezskutecznie próbowała ustalić miejsce pochówku męża oraz syna Andrzeja (ur. w 1938 r.).
W 1993 r. Rada Miejska Jędrzejowa nadaje jednej z ulic imię ”Majora Stefana Gądzio-Kosa”, a w 2005 r., w 60. rocznicę zamordowania majora, przed zespołem Szkół Ponadgimna-zjalnych nr 2 im. gen. S.Roweckiego-Grota odsłonięty zostaje jego Pomnik.
W Jędrzejowie znajduje się również odsłonięty w 2007 r. Pomnik, upamiętniający dowodzoną przez S. Gądzio akcję odbicia żołnierzy AK z jędrzejowskiego Gestapo.
10.11.2009 r. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński nadaje pośmiertnie majorowi Stefanowi Gądzio Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Syn majora Andrzej przekazuje Order ZSP nr 2 w Jędrzejowie aby umieszczony na honorowym miejscu był świadectwem dla kolejnych pokoleń Polaków bezgranicznego oddania sprawom Ojczyzny jego Ojca i żołnierzy Obwodu Jędrzejów Armii Krajowej
Literatura:
CAW – AP 9989, 6434 I 320.27t. 9r.dz. nr 63/34, I 300.18t. 142, I.340.12t. 19r.dz. nr 120/36, t.143, I.320.27 t.29, AAN – dok. AK Jędrzejów, AP Kielce – dok. AK Jędrzejów, IPN BU0418/699, BU0173/217(1-10), BU0173/307(1-10,21), IH PAN W-wa, Władysław Żarski-Zajdler „Kryptonimy i pseudonimy konspiracyjne w okręgu Kieleckim AK”, A463/68, Andrzej Ropelewski „W jędrzejowskim Obwodzie AK”, PWN, W-wa 1986, Wojciech Borzobohaty „Jodła”, PAX, W-wa 1988, Antoni Heda „Wspomniena Szarego” Interim, W-wa 1992, Andrzej Ropelewski „Oficerowie WP zamordowani przez stalinizm - major Stefan Gądzio”, Polska Zbrojna nr 70 z 10.04.1991, Zbigniew Grabowski „Komendanci Obwodu Jędrzejowskiego AK”, maszynopis wystąpienia przy Pomniku Komendy Obwodu Jędrzejów AK, Gaj, 11.11.2004,, Kajetan Bieniecki „Lotnicze wsparcie AK”, Bellona, W-wa 2005, Józef Małek „Zapomnieć nie umiem”, Bellona, W-wa 2005, Marek Gałęzowski, biogram Jana Zientarskiego w „Wierni Polsce”, LTW, W-wa 2005, Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki w „Atlasie Polskiego Podziemia Niepodległościowego 1944-1956”, IPN W-wa - Lublin 2007.
Opracował Piotr W. Kurek

mkh.home.pl/aktualnosci/Stefan_GADZIO_biogram.pdf
Czyli tym razem ja wszedłem, w fałszywą jasność!!
GW

IVAN VII

Żona Stefana Maria Gądzio zapisała swoją piękną kartę w dziejach najnowszych...
Urodziła się 26 września 1908 roku w Starachowicach. Córka Wiktora Piotrowskiego i Lucyny z domu Gorczykiewiczów . Wyznania rzymsko – katolickiego. Po ukończeniu szkoły powszechnej złożyła egzamin dojrzałości w Gimnazjum SS. Nazaretanek w 1926 roku w Częstochowie. Następnie rozpoczęła studia w Instytucie Francuskim w Warszawie, który ukończyła w 1928 roku, po czym ukończyła -Uniwersytet w Paryżu ( Sorbonę ) w roku1929. Dalej kontynuowała studia na Uniwersytecie Warszawskim i uzyskała magisterium w 1934 roku. Rok później otrzymała magistra tytuł magistra filozofii. wy 27 czerwca 1936 roku wyszła za Stefana . Z tego związku urodził im się syn Andrzej 16 lipca 1938 roku.
17 października 1935 roku złożyła państwowy egzamin na nauczyciela szkół średnich przed Państwowa Komisją Egzaminacyjną w Warszawie.
Od roku 1936 nauczała języka francuskiego w Prywatnym Gimnazjum Żeńskim „ Nauka i Praca „ w Częstochowie. ( ul. Jasnogórska 30 )
W okresie okupacji od 1 listopada 1939 roku do 10 czerwca 1941 roku brała udział w tajnym nauczaniu na kompletach. 10 czerwca 1941 roku została aresztowana przez Gestapo za przynależność do organizacji podziemnej ZWZ. Wywieziona najpierw do Radomia, tam została przesłuchiwana, często w okrutny sposób, następnie osadzona w obozie koncentracyjnym w Ravensbrucku. Posiadała nr obozowy 6608 – była w obozie przykładną Polką.
W czasie wojny jej mąż w randze kapitana zaginął. ... koniec cytatu
Wojenne dzieje obojga znam dokładnie bo to nasza rodzina. Po aresztowaniu Marii
Mama moja przyjechała z Warszawy do Częstochowy aby zaopiekować się trzyletnim Andrzejem. Z domu przy ul. ? /obecnie gen Dąbkowskiego/ zostali wyrzuceni, dom ten zajęli gestapowcy. Żołnierzem AK był też Wiktor Piotrowski brat Marii Gądzio. W domu z którego wyszli na wojnę Maria i Stefan mieści się obecnie
plebania .Chyba warto aby na jej murze umieścić tablicę informującą o ich wojennej działalności !

41pp

Doskonały pomysł!!
Jak będzie mniej ślisko, to przejdę się do proboszcza i pogadam.
Walka może być ciężka!
Ale nieraz się udaje, coś "ugrać"!
[link widoczny dla zalogowanych]
GW

IVAN VII

To moja Parafia, z proboszczem już rozmawiałem. Niedawno dostarczyłem proboszczowi materiały informacyjne. Jak skończy się kolędowanie udam się osobiście do szefa...

41pp

To wpadnij do mnie, coś ustalimy! Koledzy też "ideologicznie pomogą".
GW

8total4

Uda się uda.
na wiosnę lecimy do Rudy M. i okolic, po pamiątki dla Ciebie Panie G.W. !!

Wybacz że Ci mowglyna skasowałem, ale niestety był niereformowalny.
salut Smile

41pp

Trochę OT, ale, Rudę M. to bym "odpuścił", trza by bardziej na "N", Odrzywół - Drzewica.
Dokładniej na PW.
GW
PS mowglyn, sam sobie, "nagrabił", w innych wątkach, w tym był pożyteczny.

8total4

Odrzywół i Drzewica są ciekawe, choć obawiam się że troche już na nie za późno.